ساعت آبی
به نام خداوند مهر آفرین
سال 14094 اهورایی، 7037 میترایی، 3753 زرتشتی، 2573 کوروشی (شاهنشاهی) و 1394 خورشیدی

بنام خدا

 


فعالان فرهنگی نجف‌آباد: «پنگ‌خانه» را ويران نكنيد
سايه‌ی شهرداری نجف‌آباد بر كهن‌ترين «ساعت آبی»‌ شهر
   
 
خبرنگار امرداد - میترا دهموبد :
آدينه، ١١ آذرماه، برای دوستداران ميراث طبيعی و فرهنگی شهرستان نجف‌آباد اصفهان، شب درازی بود، شبی پر از دلهره و نگرانی.
دوستداران ميراث فرهنگی نجف‌آباد، در كنار «پنگ‌خانه‌ باغ نو»، يكی از كهن‌ترين ساعت‌های آبي جهان، گرد هم آمدند تا از ويرانی شبانه‌اش به دست شهرداری اين شهر جلوگيری كنند.
«پنگ‌خانه‌»‌‌ها را كه می توان ساعت آبی برشمرد، شيوه‌ی نوآورانه‌ی ايرانی ها برای برآورد زمان آبياری، هستند. در هنگامه‌ای كه چيزی به نام ساعت، بر مچ دست نبسته بوديم، بر ديوار خانه آويزان نكرده بوديم و بر ميدان شهر نيز از ساعت خبری نبود، با بهره‌گيری از ابزاری به‌نام پنگ، در جايی كه به پنگ‌خانه، نامور است، زمان آبياری هر زمين برآورد می شد.
 
پنگ‌خانه چناران

نويد حسنی از فعالان فرهنگی اين شهر گفت: «متوجه شديم كه با همه‌ی كارهايی كه برای جلوگيری از ويرانی پنگ‌خانه انجام داده‌‌ايم و با نامه‌نگاري‌های سازمان‌های مردم‌نهاد برای جلوگيری از كار راه‌سازی، شهرداری دست به كار راه‌سازی شده است. شهرداری در اين راه‌سازی، در طرح تازه‌ای كه گويا مهندس‌ها، ريخته‌اند، مي‌خواهد، بلوار تازه‌ساز وليعصر را به خيابان دلگشا، وصل كند. در اين راه، خيابان جوی خارون به همراه شماری باغ و درخت،‌ جوي كهنسال خارون، پنگ‌خانه‌ي باغ نو و ١٥٠ اصله درخت چنار كهنسال در كنار جوی خارون، نابود مي‌شوند.»
حسنی با اشاره به اين‌كه اقتصاد نجف‌آباد از دیرباز بر پایه‌ی کشاورزی و باغبانی بوده است، گفت: «با توجه به این‌که در گذشته ابزاری همچون ساعت برای تعیین زمان آب‌رسانی و تعیین سهم هر کشاورز از آب، در دسترس نبوده، کشاورزان با روشي نوآورانه که در جايي به نام پنگ‌خانه انجام می‌شده‌است، زمان آبياری هر زمين را برآورد مي‌كرده‌اند.»
 
پنگ‌خانه چناران

 پنگ‌خانه‌ها، در میان زمين‌هاي کشاورزی و در نزدیکی منبع آب ساخته مي‌شده‌اند. پنگ‌خانه‌ها، چهارتاقي‌هاي كوچكي هستند که چند جوی آب از كنارش می‌گذشته‌است. مسوول بخش‌بندي آب و سنجش زمان، كه مورداعتماد كشاورزان و مردم بوده و به «ميراب»، نامور بوده، مسووليت اين كار را بر دوش داشته است.
 نام پنگ‌خانه از ظرف فلزي كوچكي كه به «پنگ‌»، نامور بوده، گرفته شده است. به گفته‌ي حسني، اين ظرف فلزي كوچك كه در ته خود، سوراخ ريزي دارد، ابزار سنجش زمان آبياري هر كشاورز بوده است. آب از درون اين سوراخ كوچك به درون ظرف، راه مي‌يافته و هر بار پر شدن ظرف، يك پنگ، به شمار مي‌آمده است.
حسني گفت: «بلوار وليعصر شهر نجف‌آباد كه تاكنون تا كناره‌ي پنگ‌خانه‌ي باغ‌نو، راهسازي شده، بنابر طرح جامع شهرداري، قرار است در دنباله، براي اين كه به خيابان دلگشا برسد، راهش را كج كند. بر سر اين راه كج‌شده نيز پنگ‌خانه‌ي كهنسال شهر قرار گرفته است.»
بنابر سخنان وي، افزون‌بر پنگ‌خانه‌ي تاريخي شهر با ادامه‌ي اين بلوار، همه‌ي درختان چند‌ده‌ساله‌اي كه در اين راه، در كنار جوي خارون، هستند، ريشه‌كن مي‌شوند.
او با اشاره به خشكسالي‌هاي كنوني، روند خشك كردن باغ‌ها و درخت‌ها و بي‌توجهي به كاشت درخت، خشكاندن و يا قطع كردن اين‌شمار، درخت را اندوهبار برخواند.
نويد حسني گفت: «شب ١١ آذرماه، دوستداران ميراث طبيعي و فرهنگي نجف‌آباد، پلك روي هم نگذاشتند. آن‌ها، سرما را به جان خريدند و به كنار پنگ‌خانه آمدند تا از ويراني‌اش جلوگيري كنند.»
به گفته‌ي وي با اين كه اين تجمع هيچ‌گونه جنبه‌ي سياسي نداشت اما با حضور مامورین نیروی انتظامی مردمي كه آمده بودند تا بگويند كه خواهان حفظ این دو میراث گرانبها(پنگ‌خانه و درختان) هستند، متفرق شدند.
نويد حسني گفت: «افزون‌بر اين‌كه خواهان پاسداري از پنگ‌خانه‌هاي شهر به عنوان يكي از كهن‌ترين ساعت‌هاي آبي جهان هستيم،‌ دوستداران ميراث تاريخي و طبيعي نجف‌آباد، اميدوارند كه با همكاري شهرداری، فرمانداری و میراث فرهنگی استان اصفهان، پنگ‌خانه باغ نو و پنگ‌خانه چناران، به سياهه‌ي(:فهرست) ميراث ملي كشور بپوندند.»

پنگ‌خانه چناران
پنگ‌خانه چناران
پنگ‌خانه چناران
پنگ‌خانه چناران

نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:









تاريخ : چهار شنبه 16 آذر 1390برچسب:ساعت آبی,پنگ,پنگ خانه,نجف آباد,جوی خارون,خارون,,
ارسال توسط سورنا
آخرین مطالب

آرشیو مطالب
پيوند هاي روزانه
امکانات جانبی